Musselkanaal (Gronings: Muzzelknoal) is een lintdorp in de Nederlandse provincie Groningen. Het dorp telt ongeveer 6700 inwoners volgens de gemeente Stadskanaal (2014)[1] en 6560 inwoners volgens het CBS (2013).[2]  CBS: noordwesten Tolheksweg; hoek via Tweede Boerendiep naar zuiden en met hoek naar oosten via Exloërweg en zuidgrens achter huizen Kerklaan langs van Zandberg Gem.: Exloërweg als noordgrens

Semslinie

Het dorp ligt in het verlengde van Stadskanaal in de gelijknamige gemeente en aan het Musselkanaal. Het dorp grenst aan de Semslinie en daarmee aan de provincie Drenthe. Musselkanaal begint globaal bij het vierde verlaat en eindigt op de gemeentegrens tussen de gemeente Stadskanaal en Vlagtwedde, iets voorbij de plek waar het Mussel Aa-kanaal en het Musselkanaal samenkomen. Ten noorden van Musselkanaal ligt het gehucht Horsten, voor de ontwikkeling van het dorp Musselkanaal werd het tegenwoordige dorpsgebied met deze naam aangeduid. Het openluchtzwembad van Musselkanaal draagt ook deze naam.

De veenkoloniën

Drie “monden”, zijkanalen vanuit de Drentse Veenkoloniën komen in Musselkanaal in het gelijknamige kanaal: De Eerste Exloërmond, de Tweede Exloërmond en de Valthermond. Op de plek waar het Valthermond in het Musselkanaal komt ligt de IJzeren klap over het kanaal. In 1853 werd bij de aanleg van het Stadskanaal/Musselkanaal dit punt bereikt. Ten zuidoosten van de IJzeren klap wordt de Mussel-Aa gepasseerd. Hier was het veendek dunner en werd het al voor de verveningen agrarisch benut. Het werd bijvoorbeeld gebruikt als hooiland, wat we terugzien in een naam als de Musselhooistukken. Ten zuiden van Musselkanaal is de loop van deze beek vrijwel verdwenen, ten noorden ervan is het geïntegreerd in de waterlopen van een wandelpark. In de zogenaamde Parkwijk in het zuiden van Musselkanaal is een hertenkamp in het daar aanwezige park. Ook in die wijk zijn de sportvelden van de voetbalvereniging Musselkanaal en het verzorgingshuis A-Horst.

Bruintje Beer

Gedurende een lange periode heeft er een koekjesfabriek van Branbergen gestaan. Hier werden koekjes gemaakt met de beeltenis van Bruintje Beer, een stripheld. Om deze reden is in het centrum van Musselkanaal een standbeeld van Bruintje Beer geplaatst.

Toerisme